در ایران بعضی ها دنبال آخرین قطره های آب می روند

تابستان به استان سیستان و بلوچستان رسیده است، قطعه ای فقیر از زمین ترک خورده و گرمای درخشان در گوشه جنوب شرقی ایران، و همه مردم آنجا می توانند در مورد چگونگی تامین آب صحبت کنند.

هفته‌هاست که شیرهای آب در شهرهایی مانند زاهدان چیزی جز قطره‌ای شور و ضعیف به بار نمی‌آورند. در روستاهایی که لوله‌های آب هرگز به آن‌ها نرسیده است، تعداد معدودی از ساکنان باقی مانده می‌گویند که مردم به سختی می‌توانند آب کافی برای شستن لباس‌ها یا حمام کردن خود پیدا کنند، چه رسد به ماهیگیری، مزرعه یا نگهداری دام.

ستاره، 27 ساله، یک دانشجوی دانشگاه در زاهدان، مرکز استان، گفت: «گاهی اوقات، فقط برای شستن ظروف، باید اینقدر صبر کنیم. همه چیز از آشپزی گرفته تا کارهای دیگر برای ما یک مصیبت است.

کارشناسان می گویند که خشکسالی قرن ها ایران را تحت الشعاع قرار داده است، اما به گفته کارشناسان، این تهدید در سال های اخیر تشدید شده است زیرا اولویت های سیاسی بر مدیریت صحیح آب غلبه کرده است. تغییرات آب و هوایی فقط اوضاع را در منطقه ای بدتر کرده است که معمولاً هفت ماه از سال بارندگی ندارد و دما در ماه جولای به 124 درجه می رسد.

سیستان و بلوچستان، جایی که قانونگذاران ایرانی هشدار می‌دهند که آب ظرف سه ماه به طور کامل تمام می‌شود، ممکن است یک مورد شدید به نظر برسد. اما سایر مناطق نیز از این قافله عقب نیستند. خشکسالی باعث قطع آب در پایتخت، تهران، کوچک شدن دریاچه ارومیه، بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه، و معیشت ناشی از آن شده و باعث مهاجرت دسته جمعی از روستاهای ایران به شهرها شده است.

اکنون، خطرات به مرزهای ایران نیز سرایت کرده است، جایی که مناقشات آب به تنش‌ها با کشورهای همسایه مانند ترکیه و افغانستان دامن می‌زند. اختلاف طولانی مدت ایران و افغانستان بر سر حق رودخانه هیرمند، که سیستان و بلوچستان را تامین می کند اما در طول زمان آب کمتری تامین می کند، در اواخر اردیبهشت ماه با کشته شدن دو مرزبان ایرانی و یک سرباز افغان در درگیری های مرزی نزدیک به اوج خود رسید. دهانه رودخانه

کارشناسان آب می گویند آب های زیرزمینی و تالاب های ایران به طور جبران ناپذیری کاهش می یابد. به دلیل تغییرات اقلیمی، ایران می تواند انتظار دمای بیشتر و دوره های خشک طولانی تر و همچنین خطر بیشتر سیلاب های مخرب را داشته باشد.

با این حال، این کشور همچنان به مصرف آب گرانبها برای کشاورزی ادامه می دهد، که کمک چندانی به توسعه اقتصاد نمی کند، اما مردم را در روستاهای ایران، جایی که بسیاری از حامیان دولت در آن زندگی می کنند، مشغول نگه می دارد. همچنین در حال توسعه مناطق تشنه‌ای است که فقط به آب بیشتری نیاز دارند.

ایران در تله ورشکستگی آب است و نمی تواند از آن خارج شود. کاوه مدنی، کارشناس آب در سازمان ملل متحد و دانشگاه شهر نیویورک که زمانی معاون رئیس جمهور ایران بود، می گوید تا زمانی که مصرف را قطع نکنید، وضعیت بهتر نمی شود. «کشورهای همسایه از همین مشکل رنج می برند. آب در منطقه در حال کمیاب شدن است و رقابت بر سر آب افزایش خواهد یافت.»

سوءمدیریت آب ایران حداقل به شاه محمدرضا پهلوی برمی گردد که قبل از سرنگونی در انقلاب اسلامی 1979 بر ایران حکومت می کرد. او آب کمیاب را برای توسعه کشاورزی اختصاص داد و به خشک شدن سیستم باستانی ایران از کانال‌های قنات‌مانند زیرزمینی معروف به قنات کمک کرد.

پس از اینکه انقلاب ایران را در انزوای جهانی قرار داد، رهبری اقتدارگرای روحانی آن کشاورزی را دوچندان کرد و هدف آن تولید تمام مواد غذایی مورد نیاز کشور به جای واردات آن بود. کارشناسان می گویند که یارانه های کشاورزی باعث شد کشاورزان در مناطق روستایی مشغول به کار شوند و یک حوزه سیاسی کلیدی دولت را راضی کند.

اما این باعث شد که سفره‌های زیرزمینی سریع‌تر از آن‌چه بتوان دوباره آن‌ها را دوباره پر کرد، تخلیه کرد و کشاورزان را تشویق کرد که در صورت تمام شدن چاه‌های غیرقانونی حفر کنند، که فقط مشکل را بدتر کرد.
رسانه های محلی سال گذشته گزارش دادند که چاه های غیرقانونی زیادی برای آبیاری محصولات برنج و گندم در اطراف سایت میراث جهانی یونسکو در تخت جمشید در جنوب مرکزی ایران حفر شده است که زمین در حال غرق شدن است و ویرانه های باستانی را تهدید می کند.

آقای مدنی گفت که تمرکز بر کشاورزی همچنین آب را از مصارف صنعتی منحرف می‌کند، که می‌توانست اقتصاد ایران را در مقابله با تحریم‌های غرب که برای محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای‌اش طراحی شده بود، تقویت کند.

Si-o-Se Pol در اوایل قرن هفدهم ساخته شد تا هم به عنوان پل و هم به عنوان سد عمل کند. اعتبار... نیویورک تایمز

استان سیستان و بلوچستان به رودخانه هیرمند وابسته است که از کوه های هندوکش در افغانستان تا تالاب هامون در جنوب شرقی ایران می گذرد و آب حیاتی برای شرب، ماهیگیری و کشاورزی مردم هر دو کشور را تامین می کند. اما با کاهش جریان رودخانه، تالاب ها خشک شده اند.

کارشناسان گفتند که مشخص نیست چه چیزی باعث کمبود آب شده است، اما آنها پیش بینی کردند که با افزایش زراعت و توسعه دیگر در امتداد سهم افغانستان از رودخانه، وضعیت بدتر خواهد شد.

بازدیدکنندگان از پل سی و سه پل اصفهان. تغییر مسیر رودخانه زاینده رود توسط دولت، ده ها هزار نفر را در بستر خشک و ترک خورده آن در سال 2021 به اعتراض واداشت. اعتبار... نیویورک تایمز

نمایندگان مجلس ایران هفته گذشته در نامه ای سرگشاده گفتند که ذخایر آبی سیستان و بلوچستان تا اواسط شهریور به اتمام می رسد و جمعیت حدود دو میلیونی استان چاره ای جز خروج ندارند.

نقل از

By Vivian Yee and Leily Nikounazar

• June 21, 2023

https://www.nytimes.com/2023/06/21/world/middleeast/iran-drought-water-climate.html